หุ้นกู้คืออะไร "การออกหุ้นกู้มีผลดี ผลเสีย อย่างไร"
มีคำถามที่น่าสนใจจากเพื่อนนักลงทุนถามมาว่า…
“ถ้าบริษัทใดผู้บริหารแถลงว่าจะออกหุ้นกู้ ในอีก 3-6 เดือน ข้างหน้า จะมีผลด้านใหน( – หรือ + )กับราคาหุ้นครับ แต่ออกเพื่อซื้อที่ดิน และอาจจะนำมาชำระหุ้นกู้เดิมที่จะหมดอายุน่ะครับ ประมาณนี้ครับ ปกติถ้า นักลงทุนจะเล่นข่าวนี้ ราคาจะไปทางใหนครับ”
หุ้นกู้คืออะไร?
หุ้นกู้ (Bonds) คือ ตั๋วสัญญาใช้เงินระยะยาวประเภทหนึ่งที่ออกโดยผู้กู้ ซึ่งระบุว่าผู้กู้ ได้กู้ยืมเงินจำนวนหนึ่งจากผู้ซื้อ หรือผู้ถือหุ้นกู้ โดยผู้กู้สัญญาว่าจะจ่ายคืนเงินจำนวนดังกล่าวในอนาคต และจ่ายดอกเบี้ยเป็นรายงวดตามวันที่กำหนดไว้ตลอดอายุหุ้นกู้ ผู้ถือหุ้นกู้จะมีสภาพเป็นเจ้าหนี้ของบริษัทที่ออกหุ้นกู้นั้น
หุ้นกู้ที่ออกจำหน่ายจะต้องระบุข้อมูล ดังนี้
- ระยะเวลาครบกำหนดไถ่ถอน หรืออายุหุ้นกู้
- มูลค่าที่ตราไว้ หรือ มูลค่าเมื่อครบกำหนดไถ่ถอน ซึ่งเป็นเงินต้นที่ผู้กู้ต้องชำระคืน ณ วันครบกำหนดไถ่ถอน
- อัตราดอกเบี้ย ที่ระบุไว้บนใบหุ้นกู้ ซึ่งแสดงถึงร้อยละของมูลค่าที่ตราไว้ โดยมักจะจ่ายเป็นรายปีหรือรายครึ่งปี
หุ้นกู้จัดเป็นหลักทรัพย์ที่ให้รายได้ประจำ เนื่องจากการจ่ายดอกเบี้ยและชำระคืนเงินต้นของหุ้นกู้ ได้ระบุไว้แน่นอน ณ เวลาที่ออกและกำหนดเป็นจำนวนเงินคงที่ตลอดอายุหุ้นกู้ ดังนั้นผู้ซื้อหรือผู้ถือหุ้นกู้จะทราบถึงกระแสเงินสดในอนาคตที่จะได้รับนับจากวันที่ซื้อจนถึงวันครบกำหนดไถ่ถอน
สำหรับการออกหุ้นกู้นั้นถือเป็นการระดมทุนอย่างหนึ่งของบริษัทจดทะเบียนครับ ผลกระทบที่เกี่ยวข้องกับราคาหุ้นในความเห็นของผมถ้าเป็นผลกระทบทางตรงน่าจะขึ้นอยู่กับการตอบสนองต่อข่าวของนักลงทุนในตลาด บริษัทอาจจะทำราคาในกระดานก่อนออกหุ้นกู้เพื่อทำให้ดูน่าสนใจกับผู้ที่ต้องการจะซื้อหุ้นกู้ก็เป็นไปได้ครับ และอาจส่งผลกระทบทางอ้อมด้วยครับ หมายความว่า หุ้นกู้ที่ออกมาเพื่อระดมทุนนั้น พอได้เงินไปแล้วบริษัทนั้นๆ นำเงินไปทำอะไร พูดง่ายๆ ก็คือ “ดูที่วัตถุประสงค์ของการนำเงินไปใช้ครับ” ลองค่อยๆ พิจารณากันเป็นกรณีๆ ไปด้วยกันครับ
กรณีที่ 1 การนำเงินที่ระดมทุนไปใช้จ่ายหนี้เก่า แบบนี้คงไม่มีผลอะไรกับราคาในระยะยาวเท่าไร เหมือนเราเอาหนี้ใหม่ไปโปะหนี้เก่า แบบนี้น่าสนใจน้อยสำหรับผมครับ
กรณีที่ 2 นำเงินที่ระดมทุนไปใช้ขยายงานที่คาดว่าจะทำกำไรได้ในอนาคต ถ้าเป็นแบบนี้ผมเข้าใจว่าเราต้องเจาะเข้าไปดูว่าบริษัทนั้นๆ นำเงินไปลงทุนอย่างไร ในโครงการอะไรบ้าง ถ้าโครงการนั้นส่งผลดีทำให้ “กำไรต่อหุ้น” เพิ่มสูงขึ้น ก็แน่นอนที่สุดว่า “ราคา” ย่อมขยับตามไปด้วย แต่อาจต้องพิจารณาให้ดีว่าโครงการที่ขยายเพิ่มนั้นจะถึง “จุดคุ้มทุน” เมื่อไร บางโครงการใช้เวลาเป็นปี ถึงหลายปี แต่ถ้าตลาดจะเล่นข่าว ราคาก็อาจจะขยับไปล่วงหน้าในระยะเวลาอันสั้นครับ
ลองพิจารณาดูว่าบริษัทจะนำเงินที่ได้ไปใช้แบบไหนมากกว่ากัน จำลองเหตุการณ์ในอนาคตดูครับ คงพอจะคาดเดาได้ไม่ยาก สำหรับผมแล้วกรณีที่สองน่าสนใจกว่านะครับ
(นายแว่นธรรมดา)
